Sami Kalaï

De beweegredenen waarom mensen, soms na lang twijfelen, psychologische hulp zoeken, zijn uiteenlopend. Vaak genoeg betreft het een last die men al jaren draagt, soms in stilte, soms tevergeefs al eerder uitgesproken. Een last die min of meer draaglijk was, mits een aantal offers of beperkingen die men zichzelf oplegt op vlak van relaties, vriendenkring, werk, interesses of verlangens. Of draaglijk door automedicatie onder de vorm van alcohol, medicijnen, drugs, medische of alternatieve behandelingen.

Wat voor de één een akkefietje lijkt, is voor de ander het centrale punt waar het hele leven rond lijkt te draaien: piekeren, absurde dwanggedachten of –handelingen, zingevingsvragen, doodswensen, vage of net zeer concrete lichamelijke klachten, een lijf dat parten speelt, seksuele moeilijkheden, de zoektocht naar liefde, eetproblemen, (terugkerende) relationele problemen, een algemeen gevoel van onbehagen of inertie, remmingen in de uitoefening van studie of beroep, een algemeen onbehagen, angst, paniek, neerslachtigheid of rouw.

Ik werk psychoanalytisch in een praktijk te Gent, dichtbij station Gent-Sint-Pieters. Het verloop van de therapie leunt veel meer op een sturing vanuit wat zich bij de cliënt zelf aandient, dan op een sturing vanuit de therapeut naar bepaalde doelstellingen of oplossingen toe. Het is belangrijk om de betekenis van klachten en problemen boven tafel te leggen, na te gaan welke functie ze dienen iemands leven.
De face à face setting kan, mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, een analyse worden waarin men op de sofa plaatsneemt, uit het blikveld van de analyticus, om het spreken alle ruimte te geven. De analyticus treedt daarom als persoon niet op de voorgrond, het is geen coach of leraar. Dit op de achtergrond staan - soms bijvoorbeeld tot uiting gebracht door stiltes, daar waar men als cliënt net (pasklare)antwoorden verwacht - is voor sommigen even wennen. Hou voor ogen dat dergelijke methodiek nooit doel op zich is, nooit zwijgen om het zwijgen is, maar een middel om het spreken van cliënten in z’n ganse reikwijdte zoveel mogelijk te vergemakkelijken.

In alle geval wordt een zekere frequentie vooropgesteld waarop men komt spreken, tweemaal per week is een goede start. Minder herleidt de sessies vaak tot een feitenrelaas, een soort update van de afgelopen week. Een hogere frequentie maakt het associatieve spreken, in het begin niet altijd een evidentie, heel wat makkelijker.